1914 – Christmas Eve is een geïllustreerd verhaal in de vorm van een installatie.
De tekeningen leiden je door middel van audio en omgeving, door het verhaal van Bruce Bairnfather heen.
Het is een ruimtelijke ervaring. Het focust zich op de Eerste Wereldoorlog en gebruikt de woorden van een ooggetuigen als basis. Bairnsfather maakt de Christmas Truce mee, een staakt het vuren in het eerste jaar van deze verschrikkelijke oorlog.
Er zat iets menselijks in zijn woorden. Iets onbesproken in Nederland. De eerste Wereldoorlog leeft nauwelijks in onze gedeelde (spraak)cultuur. Buiten onze grenzen, niet ons probleem. Dit terwijl Yper 100 km van mijn huis ligt. De Eerste Wereldoorlog veranderde niet ‘enkel de strijdende landen’ maar ook Nederland.
Dit heeft me geleid tot de volgende vraag:
“Hoe kan ik de ooggetuigen verhalen van de Eerste Wereldoorlog vertellen aan een Nederlands publiek.”
Bruce was een Britse striptekenaar. 1914 – Christmas eve giet zijn tekeningen in een moderne vorm gecombineerd met mijn eigen stijl, waardoor er een samenwerking is ontstaan tussen mij en een kunstenaar die dezelfde passie voor illustratie deelt als ik. Een striptekenaar van 100+ jaar geleden.
1914 – Christmas eve is een spel tussen illustratie, animatie, en audio. Een ervaring die illustratief een verhaal verteld over de menselijkheid in de Great War van 1914 tot 1918.
Een eerbetoon aan dat wij nooit mogen vergeten dat mensen in ‘het verleden’ ook mensen waren. Mensen die van dezelfde dingen droomden, om dezelfde dingen lachten als wij nu doen.
Storytelling is het uitgangspunt geweest voor deze installatie. Er is onderzoek gedaan naar de verschillende vormen van verhalen vertellen en uit welk point of view dit verteld moet worden. En hoewel dit project begon als een audio-ervaring ben ik zelf het idee van samenwerking met Bruce Bairnsfather steeds meer voorop gaan zetten. Ik ben een illustratieve maker. Een kritische optimist, waarbij ik mijzelf vasthoudt aan het idee dat mijn tekeningen mijn normen en waarden aan de wereld kunnen overdragen.
De illustraties zijn opgebouwd uit twee lagen. De achtergrond is gemaakt met traditioneel medium: houtskool en inkt. De karakters zijn er digitaal opgeverfd. Waardoor er een samenspel tussen oud en nieuw ontstaat.
Het verhaal wordt via een brodie helm aan de gebruiker verteld. Waardoor het narratief naar de gebruiker toe wordt gehaald en zo de afstand tussen gebruiker en verteller verkleind. De gebruiker neemt plaats in een loopgraaf. Het verhaal wordt in een drieluik-constructie op hangende doeken verteld.
Persoonlijke visie
Ik ben van mening dat één illustratie het verhaal van duizenden kan vertellen. De verhalen van het verleden sijpelen door in het heden. De Eerste Wereldoorlog heeft onze moderne maatschappij geschapen en toch praten wij hier amper over. Ik ben van mening dat die verhalen, van die jongens in ‘Flanders Fields’ ook buiten de Vlaamse velden verteld moeten blijven worden. Als je de verhalen van het verleden niet begrijpt zou je het heden nooit snappen.
Als wij niet leren van het verleden, zijn wij gedoomd deze te herhalen.
Illustratie is iets van alle tijden. Tekeningen zetten verhalen neer, die wij na jaren nog kunnen bestuderen en van kunnen leren. Kunstenaars laten (soms letterlijk) hun vingerafdrukken achter in hun werk. Het bestuderen van Bairnsfather’s technieken, medium en stijl heeft mij niet enkel verbeterd als een illustrator maar ook als een storyteller. Hier ben ik hem dankbaar voor.
